Boekrecensie: Melk de Witte Sloper (Got Milked?)

Binnenkort verschijnt een Nederlandse vertaling van het Amerikaanse boek Got Milked, oftewel Melk de Witte Sloper. Daarin suggereert de schrijfster dat het niet alleen onnodig is om melk te drinken, maar ook gevaarlijk voor de gezondheid. Het Voedingscentrum legt uit waarom je dit boek beter met een korreltje zout kunt nemen.

“Het boek van de Canadese Alissa Hamilton bevat veel onzinnige beweringen en is vooral bangmakerij”, aldus Astrid Postma-Smeets, kennisspecialist Voeding en Gezondheid van het Voedingscentrum. “Het draagt alleen maar bij aan verwarring rondom een gezond voedingspatroon.”

‘Cherry picking’ uit de media

Melk de Witte Sloper (Got Milked) is een 336 pagina’s lang betoog tegen de Amerikaanse promotie van melk en melk in het algemeen. Het boek is geen wetenschappelijke uiteenzetting van de voor- en nadelen. Het is haar eigen interpretatie van informatie uit plaatselijke kranten, nieuwssites, weblogs en wat de schrijfster op de radio hoorde over dit onderwerp. Samen zou dat moeten aantonen dat er niks goeds is aan melk.

Eenzijdige belichting

Het boek biedt een eenzijdige belichting van het onderwerp: de schrijfster is alleen op zoek gegaan naar minder positieve punten over melk. “De vermeende bewijzen daarvoor worden gecombineerd met ‘van horen zeggen’ verhalen. In het boek lijkt ‘sommigen zeggen dat’ een even sterk argument als een wetenschappelijk onderzoek,” zegt Postma-Smeets.

Het boek maakt vooral duidelijk dat Alissa Hamilton een persoonlijke afkeer van melk heeft. Het is vooral een persoonlijke kruistocht tegen melk en iedereen die haar vertelt dat melk kan bijdragen aan een gezond eetpatroon.

Conclusies en drogredenen

Daarnaast trekt ze conclusies die geen voedingswetenschapper zou trekken. Bijvoorbeeld: ‘Fosfor uit melk heb je niet nodig, omdat je al voldoende fosfor binnenkrijgt met frisdranken als cola’ of ‘ik zag dat iemand op tv wonderbaarlijk herstelde van een kaliumtekort, door bananen te eten.’ Om haar stellingen kracht bij te zetten gebruikt ze subjectieve waarnemingen als ‘ik vind de witte kleur van zuivel saai’ en ‘ik heb vroeger gezien dat je van veel melk drinken een groenige huid en donkere kringen rond je ogen krijgt’. 

Wetenschappelijke interpretatie

In Melk de Witte Sloper citeert Alissa Hamilton ook wetenschappers. In de voedingswetenschap staat de consumptie van voedingsstoffen en voedingsmiddelen continu ter discussie, zo ook de consumptie van melk. Er komen nieuwe onderzoeken uit die soms louter positief zijn en andere onderzoeken plaatsen kritische kanttekeningen.

Cafeïne en calcium

Wat opvalt in ‘Melk de Witte Sloper’ is dat de Canadese schrijfster onderzoeken niet op waarde weet te schatten en om daar de juiste conclusies aan te verbinden. Zo stelt ze dat cafeïne de afscheiding van calcium in de urine verhoogt. Dat blijkt niet uit het onderzoek waar ze op doelt. Ook is de invloed van cafeïne op de absorptie van calcium verwaarloosbaar. Hier heeft de schrijfster wel het betreffende onderzoek gelezen, maar een onjuiste conclusie getrokken.

Lees de hele recenstie bij het Voedingscentrum

Eindconclusie

Doordat de schrijfster alleen gefocust is op het maken van haar punt, ‘melk is slecht’, is het een onevenwichtig en onsamenhangend boek over melk geworden. Daarmee krijg je als consument een verkeerd beeld van de gezondheidseffecten melk en zuivel in het algemeen. Neem het verhaal daarom met een flinke korrel zout. Een klein lichtpuntje in het boek is het pleidooi om meer groente en kruiden te eten. Maar dat betekent niet dat je geen zuivel meer zou kunnen eten of drinken.