Giftige stoffen in anti-aanbakpannen
Wij koken bij voorkeur in RVS pannen omdat we wel eens gehoord hadden dat anti-aanbakpannen niet goed zouden zijn voor je gezondheid. Maar voor pannenkoeken ed is die anti-aanbakpan toch wel fijner. Tijd om eens te onderzoeken wat er nou zo schadelijk is aan de anti-aanbaklaag en of er goede alternatieven zijn.
PTFE of Teflon
De anti-aanbaklaag is gemaakt van de stof PTFE (polytetrafluorethyleen). Wij kennen het vooral onder de bekendste merknaam voor dit materiaal: Teflon. Dit is de naam die uitvinder DuPont aan de stof gegeven heeft. Een paar andere namen voor dezelfde stof zijn: Duracote, Silverstone, Xylon en Resistal. PTFE is een soort plastic, met een hele lage wrijvingsweerstand. Stoffen glijden er gemakkelijk overheen. En dat maakt het materiaal zo geschikt voor pannen. Je pannenkoek blijft niet plakken, maar glijdt gemakkelijk over de bodem als je hem in de lucht wilt gooien.
PFOA is wel gevaarlijk
De stof PTFE is op zichzelf niet schadelijk. Ook niet als de pan verslijt en er deeltjes los komen die je vervolgens binnen krijgt. Het gevaar ligt in oververhitting. Bij te hoge temperaturen valt PTFE uiteen, waarbij de stof PFOA (perfluoroctaanzuur) vrijkomt. Deze stof heeft de functie van bindmiddel om de Teflon-laag aan de pan te hechten. PFOA is schadelijk voor de gezondheid. Het is bewezen dat de stof giftig en kankerverwekkend is voor dieren. Op dit moment wordt een aantal onderzoeken verricht naar de gevolgen voor de mens. De stof wordt in verband gebracht met chronisch nierfalen, kanker en hoog cholesterol.
Als mussen van het dak
Telfon smelt bij 327°C. Maar bij een temperatuur van 260°C begint de kwaliteit van het materiaal al af te nemen en komt het schadelijke PFOA vrij. Als je weet dat bij het bakken al snel een temperatuur van 300°C bereikt wordt, is een anti-aanbakpan toch niet zo veilig als je had gedacht. Mocht je nog twijfelen aan de schadelijkheid van PFOA dan moet je dit filmpje van Recht in de Regio maar eens bekijken. De vogeltjes vallen dood neer bij de dampen die uit de anti-aanbak poffertjespan komen. Gelukkig hebben wij een gietijzeren poffertjespan! We hebben het nu steeds over de anti-aanbaklaag in pannen. Maar PTFE is ook op andere producten terug te vinden. Denk aan bakvormen, tosti-apparaten en het gourmetstel. Ook hier moet je dus uitkijken voor oververhitting. In een oven is de temperatuur redelijk gereguleerd, maar bij de andere apparaten is het opletten.
Alternatief voor Teflon
We hebben al twee alternatieven genoemd voor de anti-aanbakpan: RVS en gietijzer. Daarnaast zijn ook geëmailleerde of keramische pannen een goede optie. Waarbij keramisch het minst bekend is. Lees ook: een pan voor het leven. Ook bij deze pannen is er gladde laag aangebracht, maar dan van keramiek. Deze coating is veel minder hitte-gevoelig en kan temperaturen verdragen tot 450°C. Maar voordat je bij die temperatuur aankomt is je eten al lang verbrand. Keramische pannen zijn zo glad dat olie of boter niet nodig is. Om die gladheid te bewaren mogen ze, net als anti-aanbakpannen, niet in de vaatwasser en zijn metalen spatels uit den boze.
Wij gaan de komende tijd de keramische pannen van Kitchen & more uitproberen. We zijn benieuwd hoe deze flitsende, felle kleur aan de buitenkant en wit vanbinnen (zie foto hierboven), pannen ons zullen bevallen. We houden je op de hoogte!
